Posts Tagged ‘internet’

Dünden Bugüne İnternet

İnternet’in doğumgünü olan 12 Mart 1987’den bu yana çeyrek asır geçmiş. İnternet bu çeyrek asırlık sürede önceki tüm asırlardan daha hızlı bir gelişim yaşanmasına önayak oldu. 2014 yılı itibariyle çeyrek asırlık bir geçmişe sahip internetin doğumundan önceki gelişim evresine bakıp sonrasında bu yirmibeş senelik zamanı ele alalım. Teknolojiye dair çoğu gelişmenin doğuş seruvenine bakıldığında 1960’lı yıllara denk geliyoruz. İnternete giden ilk adımlar da yine 1960’lı yıllarda atılmış.1962 yılında J.C.R. Licklider’in teknoloji dalında dünyanın önde gelen üniversitelerinden biri olan Massachusetts Institute of Tecnology’de (MIT) tartışmaya açtığı “Galaktik Ağ” kavramı ilk kez global bir ağ fikrini öne sürüyor. Galaktik Ağ kavramı küresel olacak bir sistemde herkesin bulunduğu yerden bağımsız bir şekilde veriye ulaşabilmesini ifade ediyordu. O senelerde savunma sanayisini için bilgisayar çalışmalarına önem veren Amerikan Savunması Licklider’ı 1962 Ekim’inde araştırma projesi olan İleri Savunma Araştırma Projesinin (DARPA ) başına getirdi. Yine MIT’te çalışan Robert Lawrance ve Thomas Merrill, 1965 yılında ilk kez bilgisayarların birbiri ile ‘’ konuşmasını ‘’ gerçekleştirmişlerdir. 1966 yılının sonlarına gelindiğinde Robert, DARPA’da çalışmaya başladı ve ARPANET isimli projeyi öneri olarak sundu. Arpanet adlı bu proje 1970 yılında hayata geçti. Bu ağlar değişik fiziksel ağlardan tek bir mantıksal ağa bağlantı için Internet protokolu (IP) kullanırlar. Internet orjinal ARPANET’ den doğmuş, bağlantılı ağların dünya çapında bir kolleksiyonudur. Arpanet başta sadece 15 bilgisayarın birbirine bağlı olduğu bir ağdan ibaretti ve özel kullanıcılara kapalıydı. ARPANET şu üç işlevi sağlıyordu.
Uzak Makinelere Bağlanma (remote login)
Dosya Aktarımı (file transfer)
Elektronik Posta

ARPANET çerçevesinde ilk bağlantı 1969 yılında dört merkezle yapıldı ve ana bilgisayarlar arası bağlantılar ile internetin ilk şekli ortaya çıktı. ARPANET’İ oluşturan ilk dört merkez University of California at Los Angeles (UCLA), Stanford Research Institute (SRI), University of Utah ve son olarak University of California at Santa Barbara (UCSB) idi. Kısa süre içerisinde birçok merkezdeki bilgisayarlar ARPANET ağına bağlandı. 1972 yılında elektronik posta (e-mail) ilk defa ARPANET içinde kullanılmaya başladı. İngiltere Kraliçesi’nin 1976 yılında ilk e-mailini göndermesiyle internet fikri popüler hale gelmeye başladı.

Burada internetin keşfinde önemli bir payı bulunan Vinton Cerf’in kısa bir hikayesini de sizinle paylaşmak istiyorum. Her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır ! 🙂
” Vinton Cerf, 1970’lerde genç bir matematik mühendisiydi. Kulakları duymayan karısı dünyayla rahat iletişim kurabilsin diye interneti icat etti. Vinton Cerf, 1970’li yıllarda üniversiteyi yeni bitirmiş, yirmili yaşlarının sonunda bir matematik mühendisiydi. Doğuştan kulakları duymayan Carinne’e aşık oldu. Carinne, kimseyle iletişim kuramıyor, telefonla bile konuşamıyordu. California Üniversitesi Matematik Mühendisliği’nde bilgisayarlar arası bilgi transferiyle uğraşan Cerf’in ise tek isteği karısını mutlu etmekti. İnternet, o zamanlar askeri amaçla kullanılan bir sistemdi. Sivillerin kullanamadığı internet, kısa sürede 200 ayrı sivil kuruma yayıldı. Cerf interneti geliştiren bilim adamları arasındaydı. Ancak o daha önemli bir şey yaptı ve interneti karısının da kullanabileceği bugünkü haline getirdi.

En çok karım sevindi
Eğer bunu yapmamış olsaydı internet denilen uçsuz bucaksız dünyada kimse istediği bilgiye ulaşamazdı. Cerf bugün, “Karım artık üniversitede okuyan oğlumuzla bile internet yoluyla konuşabiliyor. Kimbilir belki de interneti karımı mutlu edebilmek için icat etmişimdir” diye konuşuyor.


1 Ocak 1983 tarihinternetinde İletişim Kontrol Protokolu (TCP/IP) adıyla ARPANET içinde kullanılmaya başladı. TCP/IP bugün varolan internet ağının ana halkası olarak yerini aldı. Yine 1983’te Domain Name System (DNS) kullanılmaya başlandı. .edu, .gov, .com, .mil, .org, .net, ve .int gibi internet alan adları oluşturuldu.

İnternette patlama yaşandığı zaman dilimi ise hiç kuşkusuz 1990’lar. 1990 – ArpaNET’in sonu ve World Wide Web‘in başlangıcı. İlk web sitesi Tim Berners Lee tarafından kuruldu. Sayfada internetin ne olduğu ve nasıl kullanılacağı anlatılıyordu. Host sayısı her yıl katlanarak artıyordu. 1994’e gelindiğinde internetteki site sayısı 10 bine, host sayısı ise 3 milyona ulaşmıştı ve girişimciler bu yeni dünyada yepyeni kazanç kapıları olduğunu farketmişti. Jeff Bezos alışveriş sitesi Amazon.com‘u kurdu. İlk internet radyosu yayına başladı. Hükümetler başta olmak üzere pek çok organizasyon web sitesi açtı. Yepyeni bir pazarlama ve ekonomi anlayışı doğuyordu. Bankalar ve alışveriş merkezleri sanal şubelerini açmaya başladı. 1994’te internetteki ilk reklam ekranlara düştü. 1995 – Dünya üzerinde internet kullanıcılarının sayısı 16 milyon. Jerry Yang ve David Filo Yahoo’yu kurdu.

1995’te Hong Kong’da ilk hacker yakalandı, aynı sene alan adları paralı oldu. Netscape ve Microsoft arasında yazılım savaşları başladı. 1998 – Larry Page ve Sergey Brin Google’ı kurdu

Sosyal medyanın temelini oluşturan Web 2.0 uygulamaları 2004 yılında başladı. Ve aynı sene Mark Zuckerberg Facebook’u kurdu. Fotoğraf paylaşım sitesi Flickr kuruldu. Bu ve benzeri paylaşım siteleri günden güne daha populer bir hal almaya başladı. Nitekim bir sene sonra eski PayPal çalışanı Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim YouTube‘u kurdu. 2006’da Web sitelerinin sayısı 100 milyonu geçmişti. Twitter kurulmuş Google, kurulduktan bir yıl sonra YouTube’u satın almıştı.

2012’de  dünya üzerinde internet kullanıcılarının sayısı 2 milyar 267 milyona ulaştı. Dakikada gönderilen e-mail sayısı 204 milyon, atılan tweet sayısı ise 100 bin Facebook Instagram’ı 1 milyar dolar nakit para karşılığında satın aldı, bu rakam bir mobil uygulama için verilen en yüksek miktar olma özelliğinde 2013 ‘te ise İnternet kullanıcı sayısı 2000 yılından bu yana %566 büyüyerek 2 milyar 405 milyona ulaştı. İnternette en çok yaygın olan 5 dil İngilizce, Çince, İspanyolca, Japonca, Portekizce.

Türkiye ise ilk geniş alan ağı 1986’da EARN bağlantılı TÜVEKA’dır. İnternetin ülkemizde yaygınlaşmasında en çok katkısı olan iki kurum TÜBİTAK ve ODTÜ’dür. 1996 yılında TÜRK TELEKOM’un katkılarıyla TURNET kullanılmaya başlanmış , 1997 yılında akademik merkezlerin internet bağlantısını sağlayan ULAKNET ile güzide üniversiteler birbiri ile bağlantılı hale gelerek internet kullanmaya devam etmişlerdir. 1999 TURNET yerini TTNET isimli yeni oluşuma devretmiştir. Şu an alternatifler bulunsa da bu alandaki sektorun öncüsü halen TTNET.